Αρχαίοι Αιγινήτες

Αιακός

Ραδάμανθης, Μίνωας και Αιακός στον Άδη

Ο Αιακός, κατά την ελληνική μυθολογία ήταν γιος του Δία και της νύμφης Αίγινας.
Όταν κάποτε ο Αιακός είδε πάνω στον κορμό ενός δένδρου αμέτρητα μυρμήγκια, παρακάλεσε τον πατέρα του, τον Δία να του στείλει τόσους ανθρώπους σε αυτό το νησί, όσα ήταν και τα μυρμήγκια. Και ο Δίας, ακούγοντας τα παρακάλια του γιου του, μεταμόρφωσε τα μυρμήγκια σε ανθρώπους που, σύμφωνα με την παράδοση,
ονομάστηκαν Μυρμιδόνες.

Ήταν γενάρχης του γένους των Αιακίδων, πρώτος βασιλιάς της Αίγινας και σύζυγος της Ενδηΐδας (κόρης του Χείρωνα ή του Σκίρωνα). Με την Ενδηίδα έκαναν τον Πηλέα και τον Τελαμώνα. Ενώ, από τη δεύτερη γυναίκα του, την Νηρηίδα Ψαμάθη απέκτησε τον Φώκο. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Φώκος ήταν καλύτερος από τον αδελφό του Τελαμώνα σε όλα τα αθλήματα και όταν ο Τελαμώνας σκότωσε καταλάθος τον Φώκο, στην εξάσκησή του στην δισκοβολία, οι κάτοικοι της Αίγινας νόμιζαν ότι το έκανε από φθόνο. Ο Τελαμώνας είπε με ειλικρίνεια τι πραγματικά έγινε αλλά οι συμπολίτες του δεν τον πίστεψαν. Ο πατέρας του, που τον αγαπούσε πάρα πολύ, εξόρισε και τους δύο γιους του από την Αίγινα προς κατευνασμό των δύσπιστων πολιτών της. Έτσι ο Πηλέας κατέφυγε στη Φθία μαζί με πολλούς από τους Μυρμιδόνες και ίδρυσε το κράτος των Μυρμιδόνων, ενώ ο Τελαμώνας πήγε στη Σαλαμίνα, όπου και έγινε βασιλέας.

Επειδή ο Αιακός έβαλε τη δικαιοσύνη πάνω από τους συγγενικούς δεσμούς θεωρούνταν ως ο πιο ευσεβής και δίκαιος άνθρωπος στον κόσμο και για αυτό τον λόγο έγινε κριτής στον Κάτω Κόσμο καθώς και κάτοχος των κλειδιών του Άδη. Ήταν γνωστός σε όλη την αρχαία Ελλάδα για την δικαιοσύνη του και τον τιμούσαν όλοι οι Έλληνες βασιλείς. Λέγεται ότι κάποτε είχε επικρατήσει ξηρασία σε όλη την Ελλάδα, σαν τιμωρία των Θεών επειδή ο Πέλοπας σκότωσε το βασιλιά Στύμφαλο, και η Πυθία είπε ότι για να έρθει η βροχή θα πρέπει ο Αιακός να προσευχηθεί στους θεούς. Πριν προλάβει ο Αιακός να τελειώσει την προσευχή του άρχισε να βρέχει.
Διάφοροι μύθοι αναφέρουν πως βοήθησε τον Ποσειδώνα και τον Απόλλωνα να χτίσουν τα τείχη της Τροίας. Ενώ σύμφωνα με τον Πλίνιο, ο Αιακός είναι εκείνος που ανακάλυψε το ασήμι και έκοψε το πρώτο νόμισμα. Προς τιμή του έχτισαν το «Αιάκειον» και καθιέρωσαν γιορτές, τα «Αιάκεια», που γιορτάζονταν στην Αίγινα.

Επίσης ήταν πρόγονος σπουδαίων ηρώων όπως του Αχιλλέα, γιού του Πηλέα και του Αίαντα, γιού του Τελαμώνα. Οι οποίοι είναι από τους πιο γνωστούς ήρωες του Τρωικού πολέμου, ενώ τα παιδιά του Φώκου εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Παρνασσού και από τότε η περιοχή ονομάστηκε Φωκίδα.

Θεόπροπος

Ο Θεόπροπος ήταν αρχαίος Έλληνας γλύπτης ακαθόριστης όμως εποχής. Το μόνο γνωστό είναι ότι καταγόταν από την Αίγινα.
Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις και αναφορές του Παυσανία πρόκειται για τον γλύπτη που είχε φτιάξει τον χάλκινο μαινόμενο ταύρο που παράγγειλαν οι Κερκυραίοι "επί της δεκάτης επιτυχούς άγρας θύννων", τον οποίο και αφιέρωσαν στο ιερό του Απόλλωνα στους Δελφούς σε ανάμνηση του γεγονότος.
Πολλοί θεωρούν πως ίσως ο "μαινόμενος ταύρος" του Κεραμεικού (επιτάφιο μνημείο), στην Αθήνα, να είναι αντίγραφο του χάλκινου ταύρου του Θεοπρόπου, ή του λεγόμενου "ταύρου των Κερκυραίων".

Πηλέας

Πηλέας και Θέτις. Ερυθρόμορφη κύλικα του Δούρη, 490 π.Χ.

Ο Πηλέας ή Πηλεύς ήταν γιος του βασιλιά της Αίγινας Αιακού και της Ενδηίδας, και η πρώτη του γυναίκα ήταν κόρη του βασιλιά της Φθίας.

Γάμος με τη Θέτιδα - το χρυσό μήλο της Έριδας 

Από τον γάμο του με την κόρη του Νηρέα, τη Νηρηίδα Θέτιδα, απέκτησε τον περίφημο Αχιλλέα. Για να παντρευτεί τη Θέτιδα, τον βοήθησε ο κένταυρος Χείρωνας, αφού η Θέτιδα για να τον αποφύγει μεταμορφωνόταν σε φωτιά, σε σουπιά, κλπ..
Στο γάμο τους η Έριδα, θυμωμένη που δεν είχε προσκληθεί, έστειλε το χρυσό μήλο με την επιγραφή «τη καλλίστη» το οποίο ο Πάρης έδωσε στην Αφροδίτη ως την ομορφότερη και όχι στην Αθηνά ή την Ήρα. Η Αφροδίτη είχε υποσχεθεί στον Πάρη την Ωραία Ελένη, αν την επέλεγε. Ο Πάρης πήρε την Ωραία Ελένη ως αντάλλαγμα και ξεσήκωσε τους Έλληνες εναντίον των Τρώων. Τα δώρα των θεών για το γάμο, ήταν τα όπλα που έδωσε αργότερα στον Αχιλλέα μαζί με ένα ακόντιο που μπορούσε να θεραπεύει τις πληγές που προκαλούσε, δώρο του Χείρωνα και δυο περίφημα άλογα, τον Βάλιο και τον Ξάνθο, γαμήλιο δώρο του Ποσειδώνα.

Αχιλλέας

Από τη Θέτιδα γεννήθηκε ο ήρωας Αχιλλέας. Η μητέρα του για να τον κάνει αθάνατο τον βάπτισε στα νερά της Στύγας κρατώντας τον από τη φτέρνα. Έτσι η «αχίλλειος πτέρνα» ήταν το μόνο τρωτό του σημείο, που τον οδήγησε στο θάνατο. Ο Πηλέας νόμισε πως η Θέτιδα ήθελε να πνίξει τον Αχιλλέα και την έστειλε στον πατέρα της, τον Νηρέα. Την ανατροφή του Αχιλλέα την ανάθεσε στον κένταυρο Χείρωνα.
Ο Αχιλλέας σε ηλικία περίπου δεκαπέντε ετών, πήρε μέρος στην Τρωική Εκστρατεία.Ο Πηλέας ανέθεσε στον Φοίνικα, γιο του Αμύντορα, να τον συνοδέψει στην εκστρατεία και να τον συμβουλεύει. Ο Πηλέας έκανε τάμα στον ποταμό Σπερχειό πενήντα κριάρια και τα ωραία μαλιά του γιου του αν γύριζε ζωντανός. Οι θεοί όμως είχαν άλλα σχεδιάσει και ο Αχιλλέας σκοτώθηκε στην Τροία.

Ιλιάδα Ραψωδία Ι. στίχοι 144-152:

144 τρεῖς δέ μοί εἰσι θύγατρες ἐνὶ μεγάρῳ εὐπήκτῳ (Έχω τρεις θυγατέρες στο καλοχτισμένο μου παλάτι)
145 Χρυσόθεμις καὶ Λαοδίκη καὶ Ἰφιάνασσα, (τις Χρυσόθεμη,Λαοδίκη & Ιφιάνασσα)
146 τάων ἥν κ᾽ ἐθέλῃσι φίλην ἀνάεδνον ἀγέσθω (αν [ο Αχιλλέας] παύσει τον θυμό του και δεχθεί φιλία)
147 πρὸς οἶκον Πηλῆος· ἐγὼ δ᾽ ἐπὶ μείλια δώσω (προς τον οίκο του Πηλέα. Εγώ θα δώσω)
148 πολλὰ μάλ᾽, ὅσσ᾽ οὔ πώ τις ἑῇ ἐπέδωκε θυγατρί· (περισσότερα από ό,τι έχει δώσει κανείς σε κόρη)
149 ἑπτὰ δέ οἱ δώσω εὖ ναιόμενα πτολίεθρα (θα δώσω επτά καλές πόλεις)
150 Καρδαμύλην Ἐνόπην τε καὶ Ἱρὴν ποιήεσσαν (τίς Καρδαμύλη, Ενόπη και Ιρή)
151 Φηράς τε ζαθέας ἠδ᾽ Ἄνθειαν βαθύλειμον (τις Φαρές με τις δροσιές, την Άνθεια με τα νερά)
152 καλήν τ᾽ Αἴπειαν καὶ Πήδασον ἀμπελόεσσαν. (την ωραία Αίπεια και τη γεμάτη αμπέλια Πήδασο).

Αδέλφια Τελαμώνας, Φώκος - Μυρμιδόνες

Αδελφός του ήταν ο Τελαμώνας ο οποίος σκότωσε καταλάθος τον ετεροθαλή αδελφό τους, τον Φώκο. Αυτό έγινε όταν ο Τελαμών εξασκούταν στη δισκοβολία και πέταξε τον δίσκο τόσο δυνατά που βγήκε έξω από το στάδιο και χτύπησε στο κεφάλι τον Φώκο που περνούσε εκείνην την ώρα από εκεί. Ο Πηλεύς, ο Τελαμών και ο Φώκος ήταν και οι τρείς εξαίρετοι αθλητές, αλλά ο Φώκος αν και μικρότερος ξεπερνούσε και τους δύο αδελφούς του σε όλα τα αθλήματα εκτός από την πάλη, στην οποία ο Πηλεύς ήταν ανίκητος από θνητό. Ο πατέρας τους χαιρόταν πολύ για αυτό και καμάρωνε πολύ τον Φώκο. Το γεγονός ότι ο Φώκος ξεπερνούσε τα αδέλφια του στα αθλήματα ήταν γνωστό στην πόλη και έτσι νόμιζαν ότι ο Τελαμών σκότωσε από δόλο τον αδελφό του, επειδή τον ζήλευε που τον ξεπερνούσε· τα δύο αδέλφια είπαν με ειλικρίνεια τι πραγματικά έγινε αλλά οι συμπολίτες τους δεν τους πίστεψαν. Για τον λόγο αυτό εξορίστηκαν από την Αίγινα. Έτσι ο Τελαμώνας βρέθηκε στη Σαλαμίνα και ο Πηλέας στη Φθία. Ο Πηλέας κατέφυγε στο παλάτι του βασιλιά της Φθίας Ευρυτίωνα και της γυναίκας του Αστυδάμειας, ο οποίος του έδωσε γυναίκα του την κόρη του Αντιγόνη και το ένα τρίτο του βασιλείου του, το βασίλειο των Μυρμιδόνων. Ο Πηλέας με την Αντιγόνη απέκτησαν την Πολυδώρα. Στο κυνήγι του Καλυδώνιου κάπρου ο Πηλέας σκότωσε κατά λάθος τον Ευρυτίωνα και κατέφυγε στην Ιωλκό, όπου φιλοξενήθηκε από τον βασιλιά Άκαστο και εξαγνίστηκε για δεύτερη φορά.
Αργοναυτική εκστρατεία - Πένταθλο

Ο Πηλέας πήρε μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία μαζί με τον Ιάσονα. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας ο Ιάσονας οργάνωσε αγώνες στη Λήμνο και ο Πηλέας του ζήτησε να ενώσει πέντε αγωνίσματα φτιάχνοντας το πένταθλο, με αποτέλεσμα να αναδειχθεί νικητής, αφού ήταν ανίκητος στην πάλη, ενώ στη δισκοβολία, στο ακόντιο, στο άλμα και στο δρόμο ερχόταν δεύτερος.

Σημειώσεις

Ο αστεροειδής 11311 Πηλεύς (11311 Peleus), που ανακαλύφθηκε το 1993, πήρε το όνομά του από το μυθικό αυτό πρόσωπο.
Το Όρος Πήλιον πήρε επίσης το όνομά του από το μυθικό αυτό πρόσωπο.

Τελαμώνας

Ο Τελαμώνας (αρχαία: ο Τελαμών, του Τελαμώνος), ήταν ήρωας της Ελληνικής μυθολογίας από την Αίγινα. Ήταν γιος του Ακταίου ή του Αιακού και της Γλαύκης ή της Ενδηίδας αντίστοιχα, αδελφός του Πηλέα, της Αλκιμάχης και του Φώκου.

Ο Τελαμών διώχθηκε από το πατρώο νησί του μαζί με τον αδελφό του Πηλέα, όταν ο πρώτος κατά την εξάσκησή του στη δισκοβολία, σκότωσε κατά λάθος τον μικρότερο αδελφό του Φώκο.

Έτσι εκδιωγμένα τα δύο αδέλφια, ο μεν Πηλέας πήγε στη Θεσσαλία, ο δε Τελαμών πήγε στη Σαλαμίνα, οπού νυμφεύτηκε τη Γλαύκη, την κόρη του βασιλέα της περιοχής Κυχρέα με την οποία όμως δεν απέκτησε παιδιά. Όταν πέθανε ο Κυχρέας ανέλαβε βασιλιάς της Σαλαμίνας. Μετά δε τον θάνατο της Γλαύκης έλαβε σύζυγο την Περίβοια, την κόρη του Αλκάθου με την οποία και απέκτησε τον Αίαντα και τον Τράμβηλον.

Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία ο Τελαμώνας έλαβε μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία. Επίσης βοήθησε και το μεγάλο ήρωα Ηρακλή στην εκστρατεία κατά του Λαοδάμαντος του οποίου την κόρη Ησιόνη έλαβε ως αριστείον της βοήθειας που παρείχε. Με την Ησιόνη ο Τελαμών απέκτησε ένα ακόμη γιο τον Τεύκρον (τον νόθον). Κατά μία άλλη εκδοχή ο Τελαμών έλαβε και άλλη μία αιχμάλωτη την Θεάνειρα (που μερικοί την ταυτίζουν με την Ησιόνη) με την οποία και απέκτησε τον Τράμβηλο ή Στράμβηλο που αργότερα πολέμησε στο πλευρό των Τρώων, κατά των Ελλήνων, τον οποίον τελικά σκότωσε ο Αχιλλέας

Επίσης έλαβε μέρος και σε διάφορες άλλες μάχες του Ηρακλή, όπως κατά των Αμαζόνων, κατά των Μερόπων στη Κω, καθώς και σ΄ εκείνη κατά του γίγαντα Αλκυονέως στην Κόρινθο.