Διάσημοι Αιγινήτες: Χρήστος Καπράλος (vid)

"Κάρολος Κουν". Έργο του γλύπτη Χρήστου Καπράλου.
 Αθήνα - Στοά του Βιβλίου.

Ο Χρήστος Καπράλος (Παναιτώλιο ή Μουσταφούλι Αιτωλοακαρνανίας, 1909 – Αθήνα, 1993) ήταν ένας από τους σημαντικότερους γλύπτες του 20ού αιώνα, ιδίως σε ό,τι αφορά τον μοντερνισμό στην Ελλάδα.

Ήταν γιός αγροτικής οικογένειας. Με τη βοήθεια των Αγρινιωτών αδελφών Παπαστράτου, σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών (1930 -1934) κοντά στον Ουμβέρτο Αργυρό
(1882 - 1963) και συνέχισε σπουδάζοντας γλυπτική στο Παρίσι κοντά στο γλύπτη Μαρσέλ Ζιμόν (Marcel Gimond). Επέστρεψε στην Ελλάδα, στο Παναιτώλιο το 1940. Το 1946 μετακινήθηκε στην Αθήνα και μετέπειτα στην Αίγινα, όπου έστησε το 1963 το δικό του εργαστήριο.

Αποκλεισμένος στο χωριό του, το Παναιτώλιο Αιτωλοακαρνανίας, δούλεψε στο γύψο, από το 1940 έως το 1945, την έκτη ενότητα της ανάγλυφης ζωφόρου για το Μνημείο της Μάχης της Πίνδου. Η ζωφόρος, εμβατήριο και μαζί ραψωδία της ιστορίας του νεότερου Ελληνισμού, μεταφέρθηκε από το γλύπτη σε πωρόλιθο, στην Αίγινα, τα χρόνια 1952–1956. Σήμερα το έργο βρίσκεται στο περιστύλιο της Βουλής των Ελλήνων.

Το έργο του Καπράλου είναι έντονα ανθρωποκεντρικό με εμπνεύσεις και από την αρχαία ελληνική τέχνη και μυθολογία. Οι δημιουργίες του παρουσιάστηκαν σε πολλές εκθέσεις όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό. Στο Αγρίνιο, από το 1996 λειτουργεί μόνιμη έκθεση γλυπτών του στην «Αίθουσα Τέχνης Καπράλου», που βρίσκεται στο κτίριο της Παπαστρατείου Δημοτικής Βιβλιοθήκης. Η συλλογή αυτή αποτελείται από 60 έργα μικρού και μεγάλου μεγέθους, τα οποία ο καλλιτέχνης φιλοτέχνησε από την αρχή της καριέρας του, το 1930, έως το 1956. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν τα έργα Φιγούρα (1951), Η αδελφή του Μελπομένη (1940–1945), Kazuo Kikuchi (ο ιάπωνας συμμαθητής του στο Παρίσι, 1937) και Χριστόφορος (1940–1945).

Χάλκινα έργα που δημιούργησε στην Αθήνα από το 1960 έως το 1993, στο προσωπικό του χυτήριο, φυλάσσονται στο εργαστήριο του στην οδό Τρίπου 7 στο Κουκάκι. Επίσης, στην Αίγινα, όπου δούλευε τα καλοκαίρια, λειτουργεί το «Μουσείο Χρήστου Καπράλου» αποτελούμενο από έξι εργαστήρια, στα οποία εκτίθεται όλη η δουλειά του καλλιτέχνη που δημιούργησε στην Αίγινα τα καλοκαίρια από το 1963 μέχρι τον θάνατό του. Σε δημόσιους χώρους της Αθήνας υπάρχουν η μπρούτζινη προτομή του "Καρόλου Κουν" (1987, Στοά του Βιβλίου, Οδός Ι. Πεσμαζόγλου) και η "Σύνθεση", με θέμα τη μορφή της Μάνας με τα δύο παιδιά της (1989, Πλατεία Ραλλούς Μάνου, Λεωφόρος Αμαλίας).

Ειδικά για τον γλύπτη Καπράλο, ο ακαδημαϊκός Χρ. Χρήστου έγραψε:

«Σπουδές στη ζωγραφική και απασχόληση με τη γλυπτική, η αφομοίωση των κατακτήσεων του παρελθόντος και η ερμηνεία του παρόντος, ρεαλιστικές προσπάθειες, συνομιλία με την πραγματικότητα, το μνημείο της μάχης της Πίνδου, πέρασμα από το ατομικό στο συλλογικό, κεραμικά και αξιοποίηση του τυχαίου, με τις πέτρες της θάλασσας, εργασίες σε μολύβι και χαλκό, μετάβαση από το τοπικό στο πανανθρώπινο, τα ανθρωπόμορφα αντικείμενα, μνημειακές μορφές που δίνουν νέες διαστάσεις σε προαιώνιους μύθους και εκφράζουν σύγχρονες ανησυχίες.

»Ο Καπράλος είναι μία από τις μεγαλύτερες φυσιογνωμίες της πλαστικής του 20ου αιώνα. Ενας από τούς γλύπτες που κατορθώνουν να δώσουν μιά νέα ερμηνεία του ανθρώπου και του κόσμου.

»Τα χάλκινα έργα του Καπράλου μεταβάλλονται σε καθολικά σύμβολα και υποβάλλουν τις ίδιες τις δυνάμεις της ζωής, κοσμογονικές και καταστροφικές.»

Video από το αρχείο της ΕΡΤ